Tyrani Underdarku - dyskusja o polskiej wersji

[Wosho]

Pytanie kiedy mozemy zobaczyc pare przykladow kart zeby zdecydowac co kupic?

[Bruno]

Muszę być bardzo dziwny bo zupełnie mi nie przeszkadza to tłumaczenie ...

Nie dziwny, lecz najwyraźniej cechujący się inną wrażliwością językową. Niektórym mogą nie przeszkadzać wszechobecne anglicyzmy. Ja tam lubiłbym, gdyby to był swojski i naprawdę fajnie brzmiący 'Podmrok'.

mam za to wrażenie, że dla niektórych trawa zawsze jest bardziej zielona u sąsiada

Efektowne, ale nietrafione.

[EsperanzaDMV]

Przejrzałem wszystkie karty w grze i jedyna talia, co do mam wątpliwości czy nie będzie jakichś 'potworków' językowych, to właśnie talia drowów.
Mamy takie karty jak:
- 'Underdark Ranger' z dopiskiem ''Their knowledge of the Underdark unparalleled; no place is beyond the reach of their swords."
- 'Blackguard' z dopiskiem "They patrol the Underdark, culling the lost, the unaware, and the foolhardy."
Szczerze, to nie wyobrażam sobie przeczytać na karcie "Ich znajomość Underdarku..." zamiast "Ich znajomość Podmroku...", tak samo jak "Patrolują Underdark..." zamiast "Patrolują Podmrok...".

To są chyba jedyne karty, na których znajduje się ta nazwa. Cała reszta nazw własnych nie powinna sprawić problemu, może z jednym wyjątkiem:
- 'Deathblade' (nazwa trucizny, ew. zaklęcia broni) z dopiskiem " "May the mark of the Deathblades be upon you" - Drow curse.". Nie wiem jak to zostanie przetłumaczone, nie pamiętam czy spotkałem się z tą nazwą w książkach/grach, ale zdecydowanie dziwnie by wyglądało "Niech znak Deathblade'ów będzie na Tobie" (?).
Wszystko rozbija się o te nieszczęsne nazwy własne, co do których WotC podjęli decyzję o nietłumaczeniu na język polski (bo jak widać na francuski, niemiecki czy portugalski można).

Jest jeszcze od groma tekstu w instrukcji i tam 'Underdark' i inne nazwy własne występują często, ale w instrukcji myślę, że to nie będzie aż tak kłuło w oczy.

[foxikos]

Z rzeczy wartych odnotowania: w reprincie zamienili plastik na kartonowe żetony.

A gdzie takie informacje można znaleźć.
Ostatnio zagrałem w Tyrants i powiem szczerze, że piękna gra, ale plastik (figurki) robią też fajny klimat (moze nie są dobrze widoczne na planszy).
Jak zamienią to na żetony to plansza może wyglądać biednie...

[bowie]

Ostatnio zagrałem w Tyrants i powiem szczerze, że piękna gra, ale plastik (figurki) robią też fajny klimat (moze nie są dobrze widoczne na planszy).
Jak zamienią to na żetony to plansza może wyglądać biednie...

Spokojnie, zaraz jakiś Planszówkowy Dobromir zrobi jakieś fajne zamienniki tych bieda-żetonów

[sin]

Z rzeczy wartych odnotowania: w reprincie zamienili plastik na kartonowe żetony.

A gdzie takie informacje można znaleźć.
Ostatnio zagrałem w Tyrants i powiem szczerze, że piękna gra, ale plastik (figurki) robią też fajny klimat (moze nie są dobrze widoczne na planszy).
Jak zamienią to na żetony to plansza może wyglądać biednie...

Widać to na prezentacji gry (klik), potwierdzano to na FB:

Spoiler:

[ScorpZero]

W zasadzie to żetony można wsadzić w kapsle numizmatyczne i wtedy będzie to kozacko wyglądało na planszy.

[gotrek992]

Mocno zastanawiam się nad tym tytułem, ale czy według was te żetony w miejsce figurek wpłyną znacznie na wizualny odbiór gry (inna kolorystykę =większa czytelność), bo to jest jedyny argument, który mnie do tej gry zniechęca (mechanika OK, cena OK).

[olsszak]

Mocno zastanawiam się nad tym tytułem, ale czy według was te żetony w miejsce figurek wpłyną znacznie na wizualny odbiór gry (inna kolorystykę =większa czytelność), bo to jest jedyny argument, który mnie do tej gry zniechęca (mechanika OK, cena OK).

Przy większym stole na pewno. Przy mniejszym mniej, ale też robi róznice płaski kartonik w różnych kolorach a miniaturka w różnych kolorach.

[imssah]

to sobie zamienicie na małe kostki - już nie żeton a jeszcze nie figurka

[playerator]

(...) nie wyobrażam sobie przeczytać na karcie "Ich znajomość Underdarku..." zamiast "Ich znajomość Podmroku...", tak samo jak "Patrolują Underdark..." zamiast "Patrolują Podmrok...".

Pozostawienie nazwy własnej "Underdark" jest moim zdaniem akceptowalne. Ból oczu powoduje próba odmieniania takiego obcojęzycznego słowa. Nieszczęsne "Underdarku" to prawdziwy koszmarek językowy.
Ale zwroty takie jak "Ich znajomość Underdark" czy "Patrolują Underdark" nie przyspieszają mi tętna. Pewnie, że szkoda Podmroku, bo to bardzo ładnie przetłumaczone słowo.

(...) te nieszczęsne nazwy własne, co do których WotC podjęli decyzję o nietłumaczeniu na język polski (...)

Była informacja o pozostawieniu w oryginale nazw własnych innych niż Underdark?

[warlock]

Wszystko spoko, ale jak Łoziński tłumaczył Mr. Underhill jako Pan Podgórek to ludzie z widłami wyszli na ulice . Podmrok brzmi akurat dobrze, ale ten świat ma masę zbitek w stylu Underdark, Waterdeep i albo tłumaczy się konsekwentnie wszystko co się da albo nic. Zgadzam się, że raziła tu sama odmiana słowa . Pozostawienie oryginalnej nazwy własnej w formie Tyrani Underdark brzmiałoby zupełnie ok .

[EsperanzaDMV]

(...) te nieszczęsne nazwy własne, co do których WotC podjęli decyzję o nietłumaczeniu na język polski (...)

Była informacja o pozostawieniu w oryginale nazw własnych innych niż Underdark?

Chodziło mi właśnie o całą resztę nazw własnych (głównie konkretnych lokacji-miast), z którymi gracze się oswoili - Neverwinter, Waterdeep, Candlekeep, Silverymoon, Skullport etc. 'Podmrok' jednak jest nazwą dla całego... regionu (?) w tym podziemnym świecie i trudno mi sobie wyobrazić inną nazwę, tak samo zresztą jak Dolina Lodowego Wichru, Wybrzeże Mieczy, Grzbiet Świata.

Wszystko rozbija się właśnie o trzymanie się przetłumaczonych już nazw, które istnieją w świadomości graczy/czytelników.

[Bruno]

A ja tam będę się upierał, że jest wartością dodaną do naszej kultury, że mamy swojskie Śródziemie czy Helmowy Jar, a nie 'obcy' Middle Earth czy Helm's Deep.

Jestem zdecydowanie za tłumaczeniem tych nazw własnych i miejscowych, które mają swoje konkretne znaczenie.

A "tyrani Underdark" są jeszcze większym gwałtem na języku polskim niż "tyrani Underdarku" => analogicznie jak gdyby mówić "władcy Gondor" zamiast poprawnego "władcy Gondoru".

Howgh!

[sasquach]

A ja tam będę się upierał, że jest wartością dodaną do naszej kultury, że mamy swojskie Śródziemie czy Helmowy Jar, a nie 'obcy' Middle Earth czy Helm's Deep.

Jestem zdecydowanie za tłumaczeniem tych nazw własnych i miejscowych, które mają swoje konkretne znaczenie.

To jak tak tylko wspomnę Bilbo Bagosza z Bagoszna położonego we Włości

Ale fakt, akurat Podmrok był bardzo dobrym tłumaczeniem.

Inna sprawa, że dużo zależy od tego z jakim tłumaczeniem lub jego brakiem ktoś się spotkał jako pierwszy. Znam osoby które spotkały się najpierw np. z Diuną tłumaczoną przez Łozińskiego dla których piaskale czy hermetyki są lepszymi tłumaczeniami od czerwi i filtrfraków. Dla osób które spotkały się najpierw z tłumaczeniem Marszała sytuacja jest odwrotna. Dlatego dla niektórych Underdark będzie bardziej naturalnym wyborem niż Podmrok.

[Bruno]

To jak tak tylko wspomnę Bilbo Bagosza z Bagoszna położonego we Włości

Tylko że te nazwy - wymyślone przez Łozińskiego - nie dlatego są niefortunne, że fandom zdążył się już zżyć z wersją M. Skibniewskiej, ale dlatego, że to nie jest żadne tłumaczenie, a zbyt daleko idąca adaptacja i stylizacja na ludyczną słowiańskość, przez co utracono staroangielski klimat opowieści o Shire i jego mieszkańcach. Natomiast, gdyby "Włości" przetłumaczyć jako "Hrabstwo", to byłoby to już bliższe duchowi oryginału.
Niemniej, tak naprawdę ani ta nazwa miejscowa, ani nazwisko Baggins, nie niosą w sobie istotnej i konkretnej treści znaczeniowej, są raczej puszczeniem oka do czytelnika znającego historię i kulturę Anglii. Tym samym - jak pisałem wyżej - nie ma konieczności ich tłumaczyć. Przy Shire można by ewentualnie w przypisie wyjaśnić, że po angielsku nazwa ta znaczy tyle co "hrabstwo", będące dawną jednostką podziału terytorialnego Anglii, która do dziś zachowała się w nazwach takich regionów jak Yorkshire (analogicznie - przy Bagginsie można ewentualnie wyjaśnić, że nazwisko to związane jest z typowym dla kultury angielskiej zwyczajem picia herbaty).

Inna sprawa, że dużo zależy od tego z jakim tłumaczeniem lub jego brakiem ktoś się spotkał jako pierwszy.

Masz rację, ale ja patrzę na tę sprawę z punktu widzenia dbałości o język, a nie o emocje fandomu

[playerator]

(...) A "tyrani Underdark" są jeszcze większym gwałtem na języku polskim niż "tyrani Underdarku" => analogicznie jak gdyby mówić "władcy Gondor" zamiast poprawnego "władcy Gondoru" (...)

Czysta demagogia, ten przykład wcale nie jest analogiczny.

Underdark jest złożeniem dwóch słów, co powoduje, że próby odmieniania dają marne efekty. Jeśli szukamy analogii, proponuję przykład New Yorku, Santa Cruzu czy Ankh-Morporku. Nowy Jork doczekał się spolszczenia, dwóch pozostałych się nie odmienia.

[aeiou871]

(...) A "tyrani Underdark" są jeszcze większym gwałtem na języku polskim niż "tyrani Underdarku" => analogicznie jak gdyby mówić "władcy Gondor" zamiast poprawnego "władcy Gondoru" (...)

Czysta demagogia, ten przykład wcale nie jest analogiczny.

Underdark jest złożeniem dwóch słów, co powoduje, że próby odmieniania dają marne efekty. Jeśli szukamy analogii, proponuję przykład New Yorku, Santa Cruzu czy Ankh-Morporku. Nowy Jork doczekał się spolszczenia, dwóch pozostałych się nie odmienia.

Albo Middle-earthu

[Bruno]

(...) A "tyrani Underdark" są jeszcze większym gwałtem na języku polskim niż "tyrani Underdarku" => analogicznie jak gdyby mówić "władcy Gondor" zamiast poprawnego "władcy Gondoru" (...)

Czysta demagogia, ten przykład wcale nie jest analogiczny.

Underdark jest złożeniem dwóch słów, co powoduje, że próby odmieniania dają marne efekty. Jeśli szukamy analogii, proponuję przykład New Yorku, Santa Cruzu czy Ankh-Morporku. Nowy Jork doczekał się spolszczenia, dwóch pozostałych się nie odmienia.

Zanim zaczniesz ciskać w kogoś epitatemi, upewnij się, czy na pewno masz rację.
Wymienione przez Ciebie przykłady nazw miast to obcojęzyczne nazwy dwuwyrazowe, natomiast Underdark (zakładając jego użycie w jęz. polskim) to jeden wyraz (tzw. zrost) i tym samym, jeśli tylko da się go włączyć do określonego wzorca polskiej odmiany, to powinno się go odmieniać. Z punktu widzenia zasad deklinacji przykład z Gondorem jest więc jak najbardziej adekwatny.

[LordMongo]

Można jeszcze dodać, że słowo "tyran" w tym konkretnym kontekście jest równoznaczne z "władca", więc polski tytuł mógłby po prostu brzmieć "Władcy Podmroku". Ale nic to, będzie zlepka polsko-angielska, która ani jest w pełni po polsku, ani po angielsku, jak już to po angolsku.

[seki]

Ale nic to, będzie zlepka polsko-angielska, która ani jest w pełni po polsku, ani po angielsku, jak już to po angolsku.

Nie będzie. Zmieniono nazwę na oryginalną. Tyrani Underdarku to już dywagacje o niedoszłej nazwie.

[playerator]

(...) natomiast Underdark (zakładając jego użycie w jęz. polskim) to jeden wyraz (tzw. zrost) i tym samym, jeśli tylko da się go włączyć do określonego wzorca polskiej odmiany, to powinno się go odmieniać (...)

Użycie tego angielskiego słowa w języku polskim nie czyni z niego zrostu. Underdark nie jest zrostem, tylko wymyślonym słowem. Wyrazem będącym zbitką dwóch innych słów, co powoduje kłopoty przy próbie deklinacji. Bezrefleksyjne stosowanie polskich zasad językowych do wymyślonego wyrazu, żywcem wyjętego z innego języka, może prowadzić do komicznych efektów, co świetnie widać na przykładzie Underdarku. A tworzenie tego rodzaju potworków językowych "w imię zasad deklinacji" z pewnością nie jest dbaniem o język.

Bardzo się cieszę, że wydawca porzucił to nieudane spolszczenie i powrócił do oryginalnego tytułu. Oczywiście mam nadzieję, że kiedyś zobaczymy na pudełku Tyranów Podmroku.

[sasquach]

Skoro to łączenie angielskich słów jest problemem to co z Warhammerem? Uprzedzam, że poprawna nazwa broni to "war hammer". Pisownia łączna jest wymyślonym słowem.

[playerator]

Skoro to łączenie angielskich słów jest problemem to co z Warhammerem? Uprzedzam, że poprawna nazwa broni to "war hammer". Pisownia łączna jest wymyślonym słowem.

To samo, co na przykład z Windowsami - przyjęło się. Jednak ani to poprawne, ani - moim zdaniem - dobrze brzmiące.
Ale w Warhammerze i tak brzmi dużo lepiej, niż w Underdarku.

[Zet]

Skoro to łączenie angielskich słów jest problemem to co z Warhammerem? Uprzedzam, że poprawna nazwa broni to "war hammer". Pisownia łączna jest wymyślonym słowem.

To samo, co na przykład z Windowsami - przyjęło się. Jednak ani to poprawne, ani - moim zdaniem - dobrze brzmiące.
Ale w Warhammerze i tak brzmi dużo lepiej, niż w Underdarku.

Rzucam hipotezę bez dowodu, że gdyby w alternatywnej rzeczywistości, w latach 90-tych trafił do polski mroczny system Underdark RPG, to nikt by nie miał nic przeciwko przygodom w Underdarku i ludzie by się zachwycali Underdarkiem, a teraz, w roku 2021 toczyłaby się tutaj dyskusja, jak to źle brzmi Tyrani Warhammera.
Underdark miał po prostu to szczęście, że Podmrok idealnie zachowuje i znaczenie i brzmienie oryginału, ale gdyby od początku nikt go nie próbował tłumaczyć, to połowa graczy nawet by nie wpadła jak to pięknie można zrobić.
A teraz będę pół nocy myślał, jak ładnie przetłumaczyć Warhammera