Dowalanie się do "klimatu" w grach planszowych jest dość zabawne, zważywszy, że gra składa się z tektury, przesuwamy na niej drewienka i kładziemy papierki. "Efektownie niszczymy strzelając laserem" poprzez rzuty sześcianem z oczkami. Także: bitch, please.
Gra ma taki klimat, jaki się w niej chce zobaczyć. Jest to tak samo prawdziwe dla Tash-Kalar jak i Metallum. Są gry, w których mechanika (fuksem bądź nie) trochę łatwiej nasuwa prostsze skojarzenia i wtedy mówi się że "mechanika i klimat współgrają". To jest pewna iluzja i nie ma sensu się ładować w taki kanał. Zresztą, takich zestawień jest skończona ilość i po prostu nie zawsze jest nawet sens próbować coś takiego na siłę w grze planszowej robić. Oczywiście, rolą wydawcy jest chociaż trochę podpowiedzieć i jakoś grę umiejscowić, chociażby dlatego, że jest to potrzebne dla grafika, żeby miał o co się oprzeć. Reszta w graczach.
Co do samego Metallum - dobra, naprawdę dobra gra. Bardzo ładnie, sprytnie i estetycznie wydana. Widać różnie cięcia budżetowe (tak jak wspomniany licznik) i nawet mam ciche podejrzenie, że autorzy w jakiś sposób chyba wiedzieli / mieli powiedziane, że gra ma być w niższym przedziale cenowym. Odbija się to subtelnie w całości gry, dostrzega się pewien aspekt mechanicznego "streamline'owania", a nawet wręcz skompresowania gry do pewnego przedziału. Zrobienie interesującej gry z takimi obostrzeniami to nie lada wyzwanie i moim zdaniem z tego zadania należy się autorom celujący. W tym przedziale cenowym, jedna z najlepszych średnio-ciężkich dwuosobówek jakie znam.
Do zalet należy zaliczyć hybrydowość, czyli euro z dużą dozą interakcji, gdzie "scoring engine" nie budowany jest w pustce bez kontekstu, tylko zawsze w bezpośredniej reakcji na drugiego gracza, który może nam ten engine zupełnie rozkwasić. W takich grach napięcie jest do samego końca, a swingi punktowe mogą się zdarzyć w każdej rundzie. Jest to dla mnie znacznie ciekawsze od point saladowego eurosuchara - wprowadza nawet pewien dodatkowy komponent blefu ("on myśli że pojadę w lewo o 1 albo o 3, pewnie pojedzie też w lewo o 1, a ja wtedy w prawo i teleport i zjem mu te robociki"), który ma bardzo bezpośrednie przełożenie na sytuację w grze.
Bardzo lubię też gry modułowe. Tutaj widać to skompresowanie gry do kilku zaledwie płytek z planetami, które są losowane i rozkładane w różnej kolejności. To sprawia, że gry takie mają potencjał do zawsze nieco innej rozgrywki (w obrębie przedziału losowości oczywiście). Bardzo miły też jest zakres kontroli (a przynajmniej jego pozór) - gracz sam decyduje (programami), co chce zrobić, co zostawić na później. Ogranicza to jego ruchy potem (w krótkim czasie), ale pozwala na większą decyzyjność i panowanie nad swoją strategią (tak, strategią, nie taktyką, teoretycy!). Za kontrprzykład podam tutaj bliźniaczkę z tej samej serii - Króla i Zabójców (także dobra gra), w którym przestrzeń akcji jest arbitralnie narzucona przez wylosowaną kartę (ty masz 5, a ja 7, handluj z tym!). Jeśli godzimy się na takie warunki w kontekscie gry, to ok (i tam działa to nieźle), ale drastycznie zawęża to decyzyjność. W Metallum autorzy nie poszli tą drogą i dobry był to ruch. Nawet aspekt puzelkowy jest miłym dodatkiem.
Mam trochę zastrzeżeń co do balansu niektórych kart - wydaje się, że pewne są lepsze od innych, a niektóre wręcz "martwe". Nie wiem czy to niedotestowanie, czy może jednak nie mam racji i umykają mi jakieś "big pictures".
Przykłady:
Konglomerat - uzyskać przewagę 3 robotów to rzadkość i duży koszt - zwrot jest tylko $1, przy koszcie $3? To musiałbym mieć trzy takie planety choćby przez jedną rundę, żeby w ogóle wyjść na 0. Utrzymać trzy planety z przewagą 3 jest bardzo ciężko. W efekcie zwrot z takiego modułu to może $5-7 w skali gry przy dużym szczęściu (ale kosztem dużej ilości botów w jednym miejscu). Znacznie efektywniej jest powalczyć o jedną planetkę z bogatymi złożami.
Odzyskiwacz - znów, za usunięcie robocika tylko $1? Swing 6 punktowy ($2 / robot) byłby bardziej zachęcający, 3 to raczej strata czasu. Chociaż akurat tutaj można się pokusić o combowanie z stawianiem dużej ilości robotów w tym miejscu. Tylko że znów - czy warto, dla kilku punktów, skoro w innym miejscu można walczyć o bogate złoża?
Stacja Badawcza - w grze, w którzej można uzyskać spokojnie pond $100, a wiekszosc kart jest z przedzialu kosztowego 1-4, obniżenie kosztu o $1 i $1 wiecej za zainstalowany modul na koniec, to raczej marny bonus. Modułów i tak więcej niż 4 się nie zainstaluje (a i to będzie rzadkie), więc to są malutkie kwoty niewarte uwagi. Gdyby Stacja Badawcza zwiększała efektywność robotów (+1$ przy scorowaniu) albo pozwalała np. na koniec tercji dołożyć jeden więcej (efektywne wykorzystanie materiałów do budowy robota), miałaby więcej sensu. Propozycje oczywiście z końca języka, też potencjalnie niezbalansowane.
Niejasne też są efekty Satelity Bojowego i Sabotażu - jak to możliwe że mój własny satelita czy wywołany przeze mnie sabotaż, niszczy moje roboty? Trochę bez sensu... Rozumiem, że wprowadzono tutaj efekty długofalowe i w pewnym sensie "samobalansujące się", ale konsekwencja jest taka, że kart takich się unika, jako mało istotnych.
Z racji "kompresji" mechaniki, najmniej przekonującym elementem są instalacje planetarne. Są głównie wariacjami na temat "zabierz kostkę, połóż kostkę" i przypominają najbardziej typowe oznaczenia jakie można znaleźć w eurograch. Umożliwiają oczywiście combowanie i to w ciekawy sposób, ale wprowadzają też istotne AP. Zdaję sobie sprawę, że nie dało się tego zrobić inaczej, a pomijając je, gra straciłaby na głębi.
Poza tym, bardzo sympatyczne grafiki, estetyka i jakość wydania. Miłe jest także małe pudełeczko. Jeśli miałbym się do czegoś doczepić, to trochę mylące są te same wzory na tyłach kart (zmieniony kolor to za mało, żeby rozróżnić, w efekcie często się myli) oraz brak hintów na zasłonkach dla graczy. Z drugiej strony puzzle programowe są na tyle duże i jasne, że ich efekty szybko się zapamiętuje, a ikonografia czytelna - więc może świadomie z tych hintów zrezygnowano, żeby nie psuć ładnej grafiki. Trochę mylące też jest polskie nazewnictwo - mylą się instalacja planetarna z modułem planetarnym, a moduł akcji (który myli się z modułem planetarnym) de-facto wcale żadnym modułem nie jest, tylko po prostu kartą akcji (a moduł pewnie zostawiono dla bardziej eleganckiego zapisu zasad). Troszkę mylące jest też oznaczenie +1 z lewej strony a -1 z prawej na belce rynku - matematyczna oś liczbowa wygląda jednak odwrotnie (dwa razy sprawdzaliśmy, czy może jednak felerny nadruk w egzemplarzu, ale nie), a zasadom nic by to nie przeszkodziło (dosuwałoby się do prawej).
Przy pierwszej rozgrywce oczywistym problemem jest brak możliwości zaznaczenia rundy gry, ale da się to łatwo rozwiązać, kładąc użyte programy w kolumnach obok pola gry - pełni to dwojaką rolę: raz, że ilość kolumn odmierza nam rundę w tercji, dwa, że rozłożenie w kolumnie od razu daje przeciwnikowi wgląd w użyte płytki, bez niepotrzebnego mieszania w stosikach.
Polecam.
8.5/10 (pół odjęte za mało wyważone karty, chyba że mnie ktoś przekona
)
