Mare Nostrum

[assurbanipal]

Witam!
Od niedawna posiadam Mare Nostrum (wersja podstawowa). Zazwyczaj gram w składzie trzyosobowym, sporadycznie w czwórkę (w pełnym składzie jeszcze niestety nie miałem okazji, ale może już wkrótce). Od trzeciej partii wraz ze swoimi współgraczami wprowadziłem do gry elementy znane z dodatku do tej świetnej gry (którego jeszcze nie mam), mianowicie mitologiczne stwory i fazę składania ofiar. Jednak nieco zmodyfikowaliśmy dotyczące ich zasady. Ale po kolei:
1. Mitologiczne stwory (do ich oznaczania używamy pionków przedstawiających konnicę z Game of Thrones) - aby zwiększyć ich "wyjątkowość" podnieśliśmy koszt ich wystawienia do 7 kart ("wskrzeszenie" feniksów kosztuje 4) oraz zmniejszyliśmy ich limit do dwóch.
2. Faza składania ofiar - tutaj wprowadziliśmy element losowy w postaci "gniewu bogów". Jak wiadomo starożytne bóstwa były bardzo kapryśne i łatwo wpadały w gniew, dlatego też gracz, który nie zdecyduje się na złożenie ofiary rzuca kością k20. Wyniki 9, 11 i 13 oznaczają, że gracz taki odczuje na własnej skórze co znaczy gniew urażonych niezłożoną ofiarą bogów.
- 9: oznacza zarazę (dotknięty nią gracz traci dwie jednostki wojskowe w następującej kolejności: stwory mitologiczne, legiony i twierdze)
- 11: oznacza trzęsienie ziemi (dotknięty nim gracz traci dwie budowle w następującej kolejności: świątynie, rynki, miasta i karawany)
- 13: oznacza sztorm (gracz traci dwa okręty)

Ponadto wprowadziliśmy następujące zasady:
1. ograniczyliśmy nieco zdolność Hammurabiego (z powodu zbyt częstych zwycięstw Babilonu), mianowicie nie może on już raz na turę postawić darmowego znacznika wpływu. W zamian za to może on "kupować" owe znaczniki za dwie karty. Po wprowadzeniu tej zasady gra wydaje się bardziej zbalansowana (dla trzech i czterech graczy) i aby wygrać Babilonem trzeba się teraz trochę bardziej namęczyć.
2. grając we trójkę na starcie rozbudowujemy nieco bardziej cywilizacje neutralne. Każdej z nich dodajemy po dwie lub trzy dodatkowe prowincje z jednym legionem w każdej. Jeżeli neutralną cywilizacją są Grecy dostają oni także po jednym okręcie na dwóch wybranych morzach (graniczących z ich prowincjami) - z okrętami tymi zawsze trzeba toczyć walkę.
3. zmodyfikowaliśmy zasady rozpoczęcia walki na morzu. Teraz jeżeli okręty jednego gracza wpływają na obszar zajęty przez okręty innego, to o rozpoczęciu bitwy może także zdecydować gracz, który już na danym obszarze znajdował się wcześniej (a nie jak jest w zasadach, że o rozpoczęciu walki na morzu decyduje tylko gracz wpływający na zajęty obszar)

Opisałem wprowadzone przez nas modyfikacje, bo jestem ciekawy co o nich sądzą gracze z większym od nas doświadczeniem w Mare Nostrum. No i przy okazji może napiszecie coś o swoich modyfikacjach, jeżeli takowe stosujecie.

[westwood]

Wielkiego doświadczenia to ja nie mam, ale sie wypowiem
Ad. Mitologiczne stwory
Jaki to właściwie ma cel? Koszt 6 to dość dużo. Z kolei 3 jednostki nie czynią niezwyciężonej armii. Chyba, ze przy małej ilości graczy to ma jakiś sens...
Ad. Faza składania ofiar
Bez sensu. Ofiary dla bogów to element strategii. Jak się za to płaci, to może braknąć na co innego. Czyli zamiast np. zbudować karawanę, muszę komuś zniszczyć miasto, bo inaczej mogę ściągnąć na siebie gniew Wszechmocnej Kostki? Nie dość, że gracz ma ograniczoną możliwość wyboru, to jeszcze może zostać losowo ukarany Koszmar.
Co do reszty
ad 1 Nie zauważyłem, żeby Babilon jakoś górował nad innymi. Choć przy mniejszej ilości graczy może faktycznie tak się dzieje. Z 2 strony Babilon jest najsłabszy militarnie.
ad 2 To wygląda na ciekawe rozwiązanie.
ad 3 Wydaje mi się to nieco zbyt radykalne, bo może ograniczyć możliwości przemieszczania się.
Btw. autor opracował wariant dla 3 graczy. Tutaj masz wersję angielską:
http://www.boardgamegeek.com/file/info/8305
Nie testowałem go ale wyglada interesująco

[macike]

Mitologiczne stwory za 7? Aaaaaaa....... 6 + 1 za licencję konnicy dla FFG.
Popieram przedmówcę, kompletnie nie rozumiem, czemu ma służyć zwiększenie kosztu.

Kapryśni bogowie? Orłem z mitologii ani z religioznawstwa nie jestem, ale żeby Bogowie karali swoich wiernych wyznawców to sobie nie przypominam. No chyba, że wystawienie na próbę. Wtedy to i klęski Hiobowe mogą się przytrafić.
IMNSHO karygodny przykład wprowadzania elementu losowego (o tym, że k20 nie jest na wyposażeniu gry nie wspomnę) do gry, która jest go prawie pozbawiona.
Pomysł na urozmaicenie poniekąd ciekawy (IMHO wydaje się zbyteczny), ale raczej przy wprowadzeniu zasad składania ofiar po obniżonym koszcie (niezbyt tłuste baranki, skwaśniałe wino, niedoważone monety, etc.). Wtedy przynajmniej byłby powód do kaprysów. Efekt kaprysu nie powinien być losowy, a wynikać z karty bóstwa. No i nie być tak przegięty - strata 2 mitologicznych stworów to 3+2*7. Bogowie nie są chyba na tyle głu.... (ooops, uwaga piorun), chciałem powiedzieć pozbawieni wspaniałomyślności, aby odcinać się od datków wyznawców.

MN, a tym bardziej MN ME, traci na uroku w grze na 3 osoby. Nie próbowałem wariantu z BGG (bo dla 3 graczy kładę na stół co innego), ale pokładałbym nadzieję w tym, że autor gry wie, co robi.

Inne zmiany...
Ad 1.
Jak rozumiem zmiana została wprowadzona, bo pozostali gracze nie potrafili się dogadać i dokuczyć Babilonowi tak, aby darmowe znaczniki nie dawały zbytniej przewagi.
Aaaaa faktycznie. Zapomniałem jeszcze, że kapryśne bóstwa rozbalansowały grę i pomysł naruszenia fundamentów pod Wiszącymi Ogrodami mógł obrócić w perzynę Koloseum oraz Forum Romanum.

IMHO przytoczona zdolność Hammurabiego może wydawać się niezbalansowana, jeżeli Babilon zostanie pozostawiony w spokoju. Nawet przy neutralnych Grecji i Egipcie nie stanowi ona większego problemu, bowiem już w 2-giej/3-ciej rundzie wojska inwazyjne mogą wkroczyć do Judei albo Syrii. Zwłaszcza, że wtedy Babilon potęgą militarną zwykle nie jest (no chyba, że akurat jest, co oznacza niewykorzystany potencjał ekonomiczny, czyli też dobrze).

Ad 2.
IMHO zbędne - neutralne cywilizacje są wyłącznie po to, aby żyzne prowincje nie były takim łakomym kąskiem. W MN nie chodzi o to, żeby turlać kostkami.
Jest w tym jakaś niekonsekwencja - balansowanie "rozbalansowanego" Babilonu i wprowadzanie dodatkowych czynników losowych, które jeszcze bardziej mogą rozbalansować sytuację na planszy.
Po co? Zwykle rozgrywka trwa 6-8 rund. Nie ma czasu na prowadzenie wojen.

Ad 3.
A to już jest kuriozum w połączeniu ze zmianą 1., bo powoduje, że Rzym przeciera szlaki dla przyszłych krucjat wędrując na piechotę do Hierosolymy przez Constantinopolis. A Kartagena wykrwawia się w Cyrenei i Egipcie.
IMNSHO genialny pomysł na rozbalansowanie gry.

[macike]

Co do własnych wariacji, to swego czasu rozważałem wsparcie floty dla operacji wojsk lądowych, ale nie zostało to zastosowane w praktyce.
I prawdopodobnie nie zostanie, ponieważ wygrana Grecji nie jest w naszych rozgrywkach czymś niebywałym.

[assurbanipal]

Po rozegraniu kilku kolejnych partii w MN i co za tym idzie nabraniu trochę doświadczenia, muszę Wam (wetwood, macike) przyznać rację, że zaproponowane przeze mnie modyfikacje jednak nie najlepiej się sprawdzają w praktyce i jak to ładnie nazwał kolega macike "rozbalansowują" grę. Tym bardziej, że ostatnio udało nam się zagrać w cztery osoby i w takim wariancie droższe stwory mitologiczne i ograniczenia ekspansji terytorialnej Babilonu nie mają już miejsca bytu (a i na trzech graczy Babilon nie ma już tak łatwo na początku).

[macike]

Tym bardziej, że ostatnio udało nam się zagrać w cztery osoby

Szukaj dalej. Przy pełnym składzie, kiedy każdy ma za sobą parę rozgrywek, gra pokazuje swoją miodność.